LOKMAN AYVA KAFİLE BAŞKANIMIZ OLDU, BATI TRAKYA’YI GEZDİK

Lokman Ayva, Türkiye’nin ilk görme engelli milletvekili. Avrupa Konseyi’nin de tarihindeki ilk görme engelli üyesi. Ayva, siyasetçi kimliğinden önce bir aktivistti. Hâlâ daha öyle. 1988’de engellilerin haklarını savunmak için başlattığı Beyazay hareketi 1992 yılında dernek olmuştu. Bugün her ilde bir temsilciliği olan, uluslararası toplantılar yapan güçlü bir sivil toplum örgütü. Geçtiğimiz hafta üçüncü uluslararası toplantılarını Yunanistan’da, Batı Trakya’da yaptılar. İçlerinde görme ve ortopedik engelli birçok dernek üyesinin olduğu iki otobüs Beyazay Derneği gönüllüsü, Gümülcine, Kabala ve Selanik’i gezdi, Gümülcine’de Yunan yetkililerinin katılımıyla bir günlük çalışma toplantısı yaptı.

Yunanistan’ın Türk asıllı milletvekili Hacı Ahmet Osman, “Bize, ihmal ettiğimiz bir gerçeği gösterdiniz.” diyerek Beyazay Derneği’ne teşekkür etti. Belediye başkanları, meclis üyeleri Türkiye’de yapılanları özenle dinledi, notlar aldı. Doğu Trakyalı Türklerin yoğun ilgisini çeken toplantı, engellilerin topluma kazandırılması adına bölge insanına mesajlar verdi.

Dinleyerek geziyorlar

Üyelerinin çoğunun görme engellilerden oluşan bir derneğin yurtdışı gezisi yapması, duyan herkesi şaşırtıyor. Bugüne kadar 20’den fazla ülkeyi gezen Lokman Ayva, bu düşünceleri gülümseyerek karşılıyor: “Yurtdışı gezilerimizin ve toplantılarımızın iki önemli sebebi var. “Eğitim her engeli aşar” kampanyamızı global hale getirmek ve yakın çevremizden başlayarak toplumu engelli hakları hakkında bilinçlendirmek. Diğer sebep, ülkemiz insanının psikolojik sınırlarını yıkmak. Edirne’den geçerken sadece ülke sınırlarını değil, zihinlerimizdeki sınırları da aşıyoruz. Engelli olduğu için evinden, mahallesinden, şehrinden çıkamıyor insanlar. Aileler çocuklarının hayatını engelliyor. Biz engelli insanlarımızın sahip oldukları ‘engelli psikolojilerini’ yıkarak normalleşmelerini sağlıyoruz.” diyor.

Beyazay Derneği üyesi engellilerin hayata adaptasyonu konusunda bir problemleri yok. Hem eğitimle her engeli aşmışlar hem de kendi psikolojik sınırlarını. Görme engelliler diğerleri gibi her güzel manzaranın önünde fotoğraflarını çektiriyor. Tabii önce orası hakkında gören birisinden bilgi alıyor. Şeklini, özelliklerini görmese de duymak istiyor.

Lokman Ayva, bu gezilerin en popüler ismi. Herkes onunla en güzel manzaranın önünde fotoğraf çektirmek için yarışıyor. Onun ise tek bir şartı var: “Fotoğraftan bana da vereceksiniz.” Daha önceki toplantılarını Kuzey Kıbrıs ve Suriye’de yapmışlar. Ayva, Suriye’de özellikle Halep’ten çok etkilenmiş. “Muazzam bir şehir, son derece bizim şehirlere benziyor.” diyor. Şam gezisiyle ilgili ise, “Kendimi masal dünyasında hissettim.” diyor.

Gümülcine’de yapılan toplantıdan bir sonraki yıl, Bulgaristan veya Gürcistan’a gitme kararı almışlar. Özellikle Bulgaristan’a daha çok önem verdiğini söyleyen Ayva, “Bulgaristan’ın engelli hakları konusunda sıkıntıları var.” diyor.

“Özürlüye uygun ortam sağlanmaması nankörlüktür”

“Önceden körler veya sağırlar okulu açmak bir lütuf olarak görülüyordu. Artık bir hak olarak bakılıyor. Nasıl diğer çocuklara kitap dağıtılıyorsa, kör çocuklara da kabartma kitap dağıtılmalı. Özürlüye uygun ortamın sağlanmaması nankörlüktür. Bugün bu bilinç devletimizde ve toplumda oluştu.” diyen Ayva, Türkiye’nin engelli hakları konusunda komşu birçok ülkesinden daha iyi durumda olduğunu vurguluyor.

Beyazay Derneği’nin her bir şubesi ayrı bir dernek gibi çalışıyor. Her il, güzel projelere imza atmış. Konya şubesi, İl Milli Eğitim Müdürlüğü’yle ortaklaşa bir projeyi hayata geçirmiş; bu ilde yaşayan 126 engelli çocuğa evde eğitim veriliyor. Bayburt ve Malatya şubesi, eğitim fakülteleri ve polis okullarıyla ortaklaşa bir proje yürütüyor. Buralarda okuyan öğrenciler engelli çocuklara eğitim, iş ve yaşam koçluğu yapıyor. Böylelikle hem engelli çocukların eğitim ve sosyalleşmesi sağlanıyor hem de ileride öğretmen veya polis olacak gençlerin engelliler hakkında farkındalığı artırılıyor. Erzurum şubesi de engellilerin din eğitimi konusunda Diyanet İşleri Başkanlığı ile bir proje yürütmüş.

Otobüsümüz Selanik sokaklarında ilerlerken yüzünde büyük mutlulukla bunları anlatan Ayva, bize bir sivil toplum kuruluşunun binlerce engellinin makûs talihini nasıl değiştirebileceğini de kanıtlıyor. Sık sık “Engellilerin en büyük sıkıntısı üretme potansiyelinden alıkonmak.” diyen Ayva’ya hak veriyoruz. Zira imkân verilirse neler yapabileceklerini otobüsteki engelliler, kişisel hayatlarındaki başarılarıyla gösteriyor. Biri milletvekili seçilmiş, diğeri Başbakan’ın basın müşavirliğini yapmış, bir diğeri belediyenin en aktif çalışanı olmuş.